Plenaire zitting Middelburg
Op 1 en 2 december 2023 heeft het Benelux parlement een plenaire zitting georganiseerd in Middelburg (NL).
Het centrale thema van deze zitting was de migratiestromen in de Benelux.
Diverse experten kwamen aan het woord om de problematiek vanuit verschillende invalshoeken te bespreken.
Beleidsmakers uit de drie Benelux-landen, waaronder staatsecretarissen De Moor (B) en van der Burg (NL) en de heer Schumacher van de permanente vertegenwoordiging van Luxemburg bij de EU drongen aan op een snelle goedkeuring van het Europees migratiepact. In de drie Benelux-landen staat de opvang van vluchtelingen onder druk, de samenwerking tussen de asiel- en migratiediensten van de drie landen verloopt vlot en de Benelux-samenwerking biedt een echte meerwaarde.
Twee academici (prof. Elchardus en prof. De Smet) belichtten de obstakels, knelpunten en toekomstperspectieven van migratie in de Benelux-landen. Migratie heeft een grote financiële en demografische impact op dichtbevolkte landen zoals de onze.
Professor Elchardus pleitte dan ook voor aanpassingen aan de grensprocedures met een korte en efficiënte screening of de uitbouw van een ernstige extraterritoriale grensprocedure. Aan de hand van cijfers analyseerde prof. De Smet de efficiëntie van het terugkeerbeleid. Ze uitte ook haar bezorgdheid over het risico op pushbacks en het onder druk staan van andere rechten. Kunnen aan de buitengrenzen garanties op rechtszekerheid verzekerd worden? Er is een belangrijk spanningsveld tussen de soevereiniteit en de mensenrechten.
In het daaropvolgende debat werden de druk op het woonbeleid, het advocaten-activisme om de procedures te rekken en de wenselijkheid van de opvang in eigen regio besproken. De Benelux-landen mogen echter ook niet vergeten welke waarden ze willen uitstralen in het migratiedebat.
Mevrouw Monika Sie Dhian Ho, algemeen directeur van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael en vice-voorzitter van de Staatscommissie voor demografische ontwikkelingen 2050 (NL) gaf nog wat inzichten mee over de houding van de bevolking ten opzichte van migratie. De bevolking steunt de verschillende vormen van migratie nog steeds, maar is voorstander van een meer gestuurde en selectieve migratie. Mevrouw Sie Dhian Ho pleitte voor wetenschappelijk onderzoek om de verschillende mogelijke scenario’s uit te denken op lange termijn.
De heer Timo Suslov, voorzitter van de Baltische assemblee, gaf aan dat de uitwisseling van informatie tussen de Baltische Staten vlot verloopt. De opvang van Oekraïnse vluchtelingen is een goed voorbeeld gebleken van Europese samenwerking en het blijft belangrijk om tussen de lidstaten steeds heel snel informatie te kunnen uitwisselen en samen te werken.
Het tweede themadebat van deze plenaire zitting ging over de (juridische) grensbelemmeringen in de grensregio. Commissaris van de Koning voor Zeeland, Han Polman (NL) en Gouverneur van Oost-Vlaanderen, Carina Van Cauter (B), gaven een presentatie over de werking van de coordinerende werkgroep voor Vlaanderen-Nederland. Het Benelux instrumentarium dat een verhoogde samenwerking en uitzonderingen mogelijk maakt, is nog niet op alle vlakken goed gekend in de grensregio. De Benelux Unie biedt een goede ondersteuning op dat vlak. In de toekomst is een betere afstemming met het Benelux parlement wenselijk zodat de werkgroep en het parlement elkaar kunnen versterken in de zoektocht naar oplossingen voor de verschillende belemmeringen.
Het Benelux parlement heeft tijdens deze zitting ook ook een aanbeveling goedgekeurd over cyberciminialiteit en geweld tegen vrouwen in de digitale wereld.
